
GERİ DÖNÜŞ RULOSU
Konveyör Rulolar
🔄 Geri Dönüş Rulosu (Return Roller) Nedir ve Görevi Nedir?
Geri dönüş rulosu, konveyör bandının alt taşıyıcı yüzeyini destekleyen ve bandı kapalı bir döngü içinde tahrik tamburuna (baş tamburuna) geri götüren temel bileşenlerdir. Malzeme taşınmayan bu alt yüzeyin hareketini düzenler ve bandın sarkmasını engeller.
Temel Yapısı ve Fonksiyonu
Konveyör sistemi, malzeme taşıyan üst bant ile boş dönen alt bant olmak üzere iki ana kısımdan oluşur. Geri dönüş rulosunun görevi, bu döngünün alt kısmını yönetmektir:
Destekleme: Bandın boş (malzemesiz) tarafının yerçekimi etkisiyle sarkmasını önler. Bandın düzgün bir hat üzerinde, minimum sürtünme ile hareket etmesini sağlar.
Merkeze Alma: Özellikle "düz" (çukurlaşmamış) tip geri dönüş rulolarında, bandın yana kaymasını önlemeye yardımcı olur.
Temizleme (Opsiyonel): Bazı geri dönüş ruloları, üst yüzeyde kalan yapışkan malzemeyi temizleme işlevini de yerine getirecek şekilde tasarlanmıştır.
🛠️ Geri Dönüş Rulosu Türleri
Kullanım amacına ve taşınan malzemenin türüne göre farklı geri dönüş rulosu türleri bulunur:
1. Düz Geri Dönüş Rulosu (Plain Return Roller)
Tanım: En yaygın ve basit tiptir. Silindirik çelik bir yapıdan oluşur.
Kullanım: Temiz veya az yapışkan malzemelerin taşındığı sistemlerde kullanılır.
2. Oluklu/Halkalı Geri Dönüş Rulosu (Rubber Disc Return Roller / Spiral Return Roller)
Tanım: Rulonun dış yüzeyinde, tıpkı darbe rulosunda olduğu gibi, kauçuk veya poliüretan diskler bulunur. Ancak bu diskler, darbe emmekten çok bandı temizleme amacıyla kullanılır.
Fonksiyon: Bandın üst yüzeyinden taşınarak alt yüzeye geçen küçük parçaların ve yapışkan malzemenin rulo ile bandın arasına sıkışmasını önler. Rulonun dönüşü sırasında diskler titreşir ve bant yüzeyini süpürerek temizler.
Kullanım: Kömür, çamur, kil veya yapışkan agrega gibi malzemelerin taşındığı sistemlerde tercih edilir.
📍 Konumlandırma ve Önemi
Geri dönüş ruloları, konveyör şasisinin alt kısmına, genellikle 3 ila 6 metre arasında değişen düzenli aralıklarla monte edilir. Aralığın belirlenmesi, bandın genişliğine, ağırlığına ve gerginliğine bağlıdır.
Geri dönüş rulolarının düzgün çalışması, tüm sistemin verimliliği için kritik öneme sahiptir:
Enerji Verimliliği: Rulmanların ve ruloların serbestçe dönmesi, motorun bandı hareket ettirmek için harcadığı enerjiyi azaltır.
Bant Ömrü: Takılan, dönmeyen veya hasarlı bir geri dönüş rulosu, bant ile arasında sürtünme yaratarak bandın alt yüzeyinde aşınmaya ve yıpranmaya neden olur. Bu da bant ömrünü kısaltır.
Özetle, geri dönüş rulosu, konveyör sisteminde malzemenin geri dönüşünü minimum enerji ve maksimum bant ömrü ile gerçekleştiren, altyapının sessiz kahramanıdır.
